Gen Z và AI: Cơ hội hay thách thức?

Bạn có biết Gen Z đang sử dụng AI như thế nào? Bạn có lo lắng về tác động của AI đối với thế hệ trẻ? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách Gen Z (những người sinh từ năm 1997 đến năm 2012) sử dụng AI và những suy nghĩ của họ về công nghệ này.

GenZ: Thế hệ tiên phong trong kỷ nguyên AI

Gen Z là thế hệ đầu tiên lớn lên trong thời đại AI. Họ đã tiếp xúc với AI từ khi còn rất nhỏ và đã quen thuộc với việc sử dụng các công cụ AI trong cuộc sống hàng ngày. Gen Z là những người tiêu dùng sớm của các sản phẩm công nghệ mới nhất và họ cũng là những người tiên phong trong việc sử dụng AI cho nhiều mục đích khác nhau.

Theo một nghiên cứu mới đây của Hopelab và Common Sense Media,gần một nửa (51%) thanh thiếu niên và người trẻ tuổi từ 14 đến 22 tuổi đã từng sử dụng công cụ AI. Tuy nhiên, chỉ có 4% trong số họ sử dụng AI mỗi ngày.

Gen Z sử dụng AI như thế nào?

Gen Z sử dụng AI cho nhiều mục đích khác nhau, từ giải trí đến học tập, từ sáng tạo đến giải quyết vấn đề trong cuộc sống. Dưới đây là một số cách sử dụng AI phổ biến nhất của Gen Z:

1. Tìm kiếm thông tin:

Gen Z sử dụng AI để tìm kiếm thông tin, đặc biệt là thông tin liên quan đến học tập, công việc và các lĩnh vực khác. Họ sử dụng AI để tìm kiếm thông tin về các chủ đề mà họ quan tâm, để giải đáp các câu hỏi hoặc để tìm hiểu thêm về một vấn đề cụ thể.

Các công cụ AI như Google Search, ChatGPT, Wolfram Alpha và nhiều chatbot khác đã trở thành công cụ tìm kiếm thông tin hiệu quả và dễ sử dụng cho Gen Z. Họ có thể đặt câu hỏi cho AI bằng ngôn ngữ tự nhiên và nhận được câu trả lời nhanh chóng và chính xác.

2. Khởi động ý tưởng:

AI giúp Gen Z phát triển ý tưởng mới, từ các dự án học tập đến các hoạt động sáng tạo. Họ sử dụng AI để khởi động các dự án kinh doanh, để tìm kiếm ý tưởng cho bài luận hoặc bài thuyết trình, hoặc để phát triển các ý tưởng sáng tạo mới trong nghệ thuật, âm nhạc hoặc thiết kế.

Gen Z đã sử dụng AI để tạo ra các bản nhạc độc đáo, để thiết kế đồ họa ấn tượng, để viết truyện ngắn hấp dẫn hoặc để xây dựng các dự án học tập sáng tạo. Họ cũng sử dụng AI để khởi động các cuộc thảo luận về các vấn đề xã hội quan trọng hoặc để nâng cao nhận thức về các vấn đề môi trường.

3. Hỗ trợ học tập:

AI được sử dụng để hỗ trợ học tập, chẳng hạn như giải bài tập về nhà, tìm kiếm tài liệu và dịch thuật. Gen Z sử dụng AI để trao đổi với chatbot về các vấn đề học tập, để tìm kiếm tài liệu tham khảo cho bài luận, để dịch các tài liệu từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác hoặc để giải các bài tập toán học và khoa học phức tạp.

Gen Z cũng sử dụng AI để chuẩn bị cho các bài kiểm tra, để luyện tập kỹ năng giao tiếp hoặc để tìm hiểu thêm về các môn học mà họ quan tâm. AI đã trở thành một công cụ học tập hữu ích và hiệu quả cho Gen Z, giúp họ học hỏi nhanh chóng và hiệu quả hơn.

4. Sáng tạo:

Ngoài những mục đích học tập, Gen Z cũng sử dụng AI cho nhiều hoạt động sáng tạo như:

• Tạo hình ảnh (31%): AI giúp Gen Z tạo hình ảnh, minh họa, thiết kế và thậm chí là tạo nghệ thuật. Các công cụ AI như DALL-E 2, Stable Diffusion và Midjourney đã cho phép Gen Z tạo ra những tác phẩm nghệ thuật độc đáo và ấn tượng. Họ có thể sử dụng AI để tạo hình ảnh theo phong cách riêng của mình, để thực hiện các dự án thiết kế đồ họa, để minh họa cho các câu chuyện hoặc để thể hiện ý tưởng sáng tạo của mình.

• Tạo âm nhạc (16%): AI được sử dụng để tạo nhạc, hòa âm, phối khí và thậm chí là sáng tác nhạc. Các công cụ AI như Amper Music, Jukebox và MuseNet đã cho phép Gen Z tạo ra những bản nhạc độc đáo và ấn tượng. Họ có thể sử dụng AI để tạo nhạc theo phong cách riêng của mình, để tạo nhạc cho các video, để phối khí cho các bản nhạc hoặc để sáng tác nhạc mới.

• Viết văn bản: Gen Z sử dụng AI để viết các bài luận, bài báo, kịch bản hoặc thậm chí là tiểu thuyết. Các công cụ AI như ChatGPT, Jasper.ai và Writer đã giúp Gen Z viết văn bản một cách nhanh chóng và hiệu quả. Họ có thể sử dụng AI để viết các bài luận với chủ đề cụ thể, để viết các bài báo về các sự kiện thời sự, để viết các kịch bản phim hoặc để sáng tác tiểu thuyết.

• Tạo video: Gen Z sử dụng AI để tạo video, chẳng hạn như tạo video minh họa, video giáo dục, video giải trí, video âm nhạc, hoặc thậm chí là phim ngắn. Các công cụ AI như InVideo, Lumen5, và Biteable đã giúp Gen Z tạo video một cách nhanh chóng và hiệu quả. Họ có thể sử dụng AI để tạo video theo phong cách riêng của mình, để tạo video minh họa cho các bài thuyết trình, để tạo video giáo dục về các chủ đề cụ thể hoặc để tạo video giải trí hấp dẫn.

• Tạo các trò chơi: Gen Z sử dụng AI để tạo ra các trò chơi video đơn giản hoặc phức tạp. Các công cụ AI như Unity, Unreal Engine, và Godot đã giúp Gen Z tạo trò chơi một cách nhanh chóng và hiệu quả. Họ có thể sử dụng AI để tạo ra các trò chơi theo phong cách riêng của mình, để thực hiện các dự án trò chơi game, để thử nghiệm các ý tưởng trò chơi mới hoặc để cung cấp cho người chơi trải nghiệm giải trí mới.

Gen Z và những lo ngại về AI

Mặc dù rất hào hứng với tiềm năng của AI, Gen Z cũng có những lo ngại về công nghệ này.

1. Mất việc làm:

Gen Z lo lắng rằng AI sẽ thay thế công việc của con người. Họ đã chứng kiến ​​sự phát triển nhanh chóng của tự động hóa và trí tuệ nhân tạo trong các ngành nghề khác nhau và họ lo lắng rằng AI sẽ khiến họ mất việc làm trong tương lai.

Nghiên cứu của Hopelab và Common Sense Media cho thấy, nhiều thanh thiếu niên và người trẻ tuổi tin rằng AI sẽ khiến họ khó tìm kiếm việc làm trong tương lai. Họ lo lắng rằng các ngành nghề truyền thống sẽ được tự động hóa và con người sẽ phải cạnh tranh với AI trong việc tìm kiếm việc làm.

2. AI kiểm soát thế giới:

Gen Z lo ngại rằng AI sẽ trở nên quá thông minh và kiểm soát con người. Họ đã chứng kiến ​​những cảnh tượng AI ngày càng thông minh trong các bộ phim và tiểu thuyết khoa học viễn tưởng và họ lo lắng rằng AI sẽ trở nên nguy hiểm và kiểm soát con người trong tương lai.

Họ cũng lo lắng rằng AI sẽ được sử dụng cho các mục đích bất chính, chẳng hạn như chiến tranh hoặc kiểm soát xã hội. Những lo ngại này cho thấy sự thiếu tin tưởng của Gen Z đối với AI và sự lo lắng về tương lai của loài người.

3. Vi phạm quyền riêng tư:

Gen Z lo lắng rằng AI sẽ thu thập và sử dụng thông tin cá nhân của họ một cách bất hợp pháp. Họ đã chứng kiến ​​nhiều vụ vi phạm dữ liệu cá nhân và họ lo lắng rằng AI sẽ bị lợi dụng để thu thập và sử dụng thông tin cá nhân của họ một cách bất hợp pháp.

Họ cũng lo lắng rằng AI sẽ được sử dụng để giám sát họ, để dự đoán hành vi của họ và để kiểm soát cuộc sống của họ. Những lo ngại này cho thấy sự quan tâm của Gen Z đối với quyền riêng tư và sự lo lắng về việc AI có thể bị lợi dụng để vi phạm quyền riêng tư của họ.

4. Sai lệch thông tin:

Gen Z lo lắng rằng AI sẽ tạo ra những thông tin sai lệch và gây hiểu nhầm. Họ đã chứng kiến ​​sự lan truyền của tin tức giả mạo và thông tin sai lệch trên mạng xã hội và họ lo lắng rằng AI sẽ bị lợi dụng để lan truyền những thông tin sai lệch này.

Họ cũng lo lắng rằng AI sẽ được sử dụng để tạo ra những nội dung giả mạo, chẳng hạn như deepfake, và làm cho người dùng khó phân biệt được đâu là thật, đâu là giả. Những lo ngại này cho thấy sự lo lắng của Gen Z về việc AI có thể bị lợi dụng để lan truyền thông tin sai lệch và gây ảnh hưởng đến nhận thức của họ về thế giới.

5. Gian lận:

Gen Z lo lắng rằng AI sẽ được sử dụng để gian lận trong học tập và công việc. Họ đã chứng kiến ​​nhiều trường hợp học sinh sử dụng AI để làm bài tập về nhà, để viết bài luận hoặc để gian lận trong các bài kiểm tra.

Họ cũng lo lắng rằng AI sẽ được sử dụng để gian lận trong các cuộc thi, để tạo ra các sản phẩm giả mạo và để lợi dụng bất công. Những lo ngại này cho thấy sự quan tâm của Gen Z đối với đạo đức và sự công bằng trong sử dụng AI.

Gen Z muốn người lớn biết những điều này

Gen Z muốn người lớn biết những điều này để có thể sử dụng AI một cách có trách nhiệm và mang lại lợi ích cho xã hội.

1. AI là một công cụ mạnh mẽ có thể được sử dụng cho cả mục đích tốt và xấu:

Gen Z muốn người lớn hiểu rằng AI là một công cụ mạnh mẽ có thể được sử dụng cho cả mục đích tốt và xấu. Họ nhận thức được rằng AI có thể giúp họ học hỏi, giải quyết vấn đề, sáng tạo và giải trí, nhưng cũng có thể bị lợi dụng cho các mục đích bất chính như gian lận, lan truyền thông tin sai lệch và vi phạm quyền riêng tư.

2. AI là một phần quan trọng trong cuộc sống của họ:

Gen Z muốn người lớn hiểu rằng AI là một phần quan trọng trong cuộc sống của họ. Họ đã quen thuộc với việc sử dụng AI trong cuộc sống hàng ngày và họ muốn người lớn hiểu rằng AI sẽ ngày càng trở nên phổ biến và tác động đến cuộc sống của họ nhiều hơn trong tương lai.

3. Họ muốn được hướng dẫn cách sử dụng AI một cách có trách nhiệm:

Gen Z muốn được hướng dẫn cách sử dụng AI một cách có trách nhiệm. Họ muốn người lớn giúp họ hiểu rõ các nguy cơ và lợi ích của AI, để họ có thể sử dụng AI một cách an toàn, hiệu quả và có trách nhiệm.

4. Họ cần được hỗ trợ để hiểu rõ tác động của AI đối với xã hội:

Gen Z muốn được hỗ trợ để hiểu rõ tác động của AI đối với xã hội. Họ muốn người lớn giúp họ hiểu rõ các vấn đề về đạo đức, về quyền riêng tư, về việc làm và về những thay đổi xã hội mà AI có thể gây ra.

5. Họ cần được dạy những kỹ năng cần thiết để sử dụng AI một cách hiệu quả:

Gen Z muốn được dạy những kỹ năng cần thiết để sử dụng AI một cách hiệu quả. Họ muốn người lớn giúp họ học cách sử dụng AI để tìm kiếm thông tin, để giải quyết vấn đề, để sáng tạo, để giao tiếp và để hợp tác với AI.

Gen Z muốn được dạy cách phân biệt đâu là thông tin đáng tin cậy, đâu là thông tin sai lệch, và cách sử dụng AI một cách an toàn, hiệu quả và có trách nhiệm. Họ muốn được dạy cách sử dụng AI để tạo ra những giá trị tích cực cho bản thân, cho gia đình và cho xã hội.

Chúng ta cần làm gì để Gen Z sử dụng AI một cách có trách nhiệm?

Để Gen Z sử dụng AI một cách có trách nhiệm, chúng ta cần:

1. Nâng cao nhận thức về AI cho Gen Z:

Chúng ta cần nâng cao nhận thức về AI cho Gen Z để họ hiểu rõ AI là gì, AI có thể làm gì, AI có thể được sử dụng như thế nào và AI có thể gây ra những nguy cơ gì. Chúng ta cần cung cấp cho Gen Z những thông tin chính xác và dễ hiểu về AI để họ có thể đưa ra những quyết định sáng suốt khi sử dụng AI.

2. Cung cấp giáo dục về AI cho Gen Z:

Chúng ta cần cung cấp giáo dục về AI cho Gen Z để họ học được cách sử dụng AI một cách có hiệu quả và có trách nhiệm. Chúng ta cần dạy cho Gen Z về các nguyên tắc đạo đức trong sử dụng AI, về các kỹ năng cần thiết để sử dụng AI một cách an toàn và hiệu quả, và về cách sử dụng AI để tạo ra những giá trị tích cực cho bản thân, cho gia đình và cho xã hội.

3. Tạo ra các công cụ AI an toàn, đáng tin cậy và thân thiện với người dùng:

Chúng ta cần tạo ra các công cụ AI an toàn, đáng tin cậy và thân thiện với người dùng để Gen Z có thể sử dụng AI một cách dễ dàng và hiệu quả. Chúng ta cần đảm bảo rằng các công cụ AI được thiết kế để bảo vệ quyền riêng tư và an toàn của người dùng, để cung cấp cho người dùng những thông tin chính xác và đáng tin cậy, và để giúp người dùng sử dụng AI một cách hiệu quả.

4. Thực hiện các chính sách nhằm bảo vệ quyền riêng tư và an toàn của Gen Z khi sử dụng AI:

Chúng ta cần thực hiện các chính sách nhằm bảo vệ quyền riêng tư và an toàn của Gen Z khi sử dụng AI. Chúng ta cần tạo ra những luật lệ và quy định rõ ràng về việc thu thập, sử dụng và bảo mật dữ liệu cá nhân, về việc sử dụng AI trong các ngành nghề khác nhau, và về việc ứng phó với những rủi ro tiềm ẩn của AI.

Gen Z là thế hệ tiên phong trong kỷ nguyên AI: Một tương lai đầy hứa hẹn và thử thách

Gen Z là thế hệ đầu tiên lớn lên trong thời đại AI. Cách họ sử dụng AI sẽ ảnh hưởng đến tương lai của chúng ta. Chúng ta cần phải làm việc cùng với Gen Z để đảm bảo rằng AI được sử dụng một cách có trách nhiệm và mang lại lợi ích cho xã hội. Hãy cùng chung tay để tạo ra một tương lai tốt đẹp hơn cho Gen Z và cho thế hệ mai sau!